اوتیسم یا درخودماندگی نوعی اختلال رشدی است که با رفتارهای غیر طبیعی کودک مشخص می شود. اختلال اوتیسم که در پسران شیوع بیشتری دارد بر رشد طبیعی مغز در ارتباط با تعاملات اجتماعی و مهارت های ارتباطی تأثیر گذاشته و موجب بروز اختلال در ارتباطات کلامی و غیر کلامی و تعاملات اجتماعی از جمله قرار گیری در جمع دوستان، بازی کردن در افراد مبتلا به این بیماری می شود. اوتیسم یکی از پنج بیماری می باشد که در مجموع به آنها “اختلالات نافذ رشد” یا به اختصار (PDD) می گویند. این پنج بیماری عبارتند از : اُتیسم، اختلال آسپرگر، اختلال عدم تمرکز دوران کودکی، اختلال رِت و اختلال نافذ رشد که با معیارهای بیماری های ذکر شده مطابقت ندارند.
اوتیسم عارضه ای است که این روزها حتما نام آن را شنیده اید، عارضه ای شایع و جدی است که میتواند روی ارتباطات کودک با محیط بیرون خود تاثیر منفی بگذارد. کودکان و بزرگسالان مبتلا به اوتیسم نیازمند اقدامات درمانی و صد البته اقدامات حمایتی از سوی جامعه و اطرافیان خود هستند. مغز مبتلایان به این اختلال نافذ رشد نمی تواند رفتارهای اجتماعی و مهارت های ارتباطی خود را تحت کنترل قرار دهد و به همین دلیل افراد مبتلا به این بیماری در زمینه ارتباط کلامی و غیرکلامی و رفتارهای اجتماعی دچار مشکلات عدیده ای هستند.
علت اصلی اختلال طیف اوتیسم (ASD) هنوز ناشناخته است و این موضوع چالشی اساسی برای دانشمندان و متخصصان این حوزه محسوب میشود. تاکنون، تحقیقات مختلف، فرضیات متعددی را در مورد علل اوتیسم ارائه دادهاند، اما هیچکدام از این فرضیات به طور قطعی به اثبات نرسیده است.
برخی از محققان بر نقش عوامل ژنتیکی در بروز اوتیسم تأکید دارند. شواهدی وجود دارد که نشان میدهد جهشها یا تغییرات در ژنهای خاص میتوانند خطر ابتلا به اوتیسم را افزایش دهند. با این حال، به نظر میرسد که عوامل ژنتیکی به تنهایی برای توضیح تمام موارد اوتیسم کافی نیستند، زیرا دوقلوهای همسان که DNA یکسانی دارند، همیشه همسان اوتیسم را تجربه نمیکنند.
عوامل محیطی نیز به عنوان عوامل بالقوهی دخیل در بروز اوتیسم در نظر گرفته میشوند. برخی از تحقیقات نشان دادهاند که قرار گرفتن در معرض برخی از عوامل محیطی، مانند عفونتهای خاص یا سموم در دوران بارداری یا اوایل دوران کودکی، ممکن است خطر ابتلا به اوتیسم را افزایش دهد.
با این حال، جدیدترین یافتههای علمی توجهها را به سمت نقش بالقوهی آلودگی هوا و غذا در افزایش خطر ابتلا به اوتیسم در کودکان جلب کرده است. مطالعات اخیر نشان دادهاند که قرار گرفتن در معرض سطوح بالای آلایندههای هوا، به ویژه ذرات معلق، میتواند بر رشد مغز جنین و نوزاد تأثیر منفی بگذارد و خطر ابتلا به اوتیسم را افزایش دهد.
همچنین، شواهدی وجود دارد که نشان میدهد رژیم غذایی ناسالم، به خصوص کمبود ویتامینها و مواد معدنی خاص، ممکن است در بروز اوتیسم نقش داشته باشد.
در اغلب موارد علائم اوتیسم تا قبل از سه سالگی خود را نشان می دهند. عدم برقراری ارتباط چشمی یکی از مشکلات شایع در کودکان مبتلا به اوتیسم است. در بسیاری از کودکان مبتلا به اوتیسم رفتارهای تکراری همراه با خودآزاری و پرخاشگری دیده می شود. مبتلایان به این بیماری ممکن است در حواس پنج گانه (بینایی، شنوایی، بساوایی، بویایی و چشایی) نیز دچار مشکلاتی باشند که این امر به تشدید علائم و عوارض بیماری آن ها می انجامد. سایر علائم اوتیسم شامل موارد زیر است:
در اختلال اتیسم مغز نمی تواند در زمینه رفتارهای اجتماعی و مهارتهای ارتباطی به درستی عمل کند. مهمترین ملاکهای تشخیصی اوتیسم، شامل نقص در رشد زبان و اشکال در استفاده از زبان برای برقراری ارتباط است. کودکان اوتیسمی هیچ توجه خاصی به افراد مهم زندگی خود نشان نمی دهند و تماس چشمی یا رفتارهای دلبستگی نسبت به اعضای خانواده نشان نمی دهند.
برخلاف تصور رایج، چهره کودکان مبتلا به اختلال طیف اوتیسم (ASD) لزوماً با سایر کودکان تفاوت قابلتوجهی ندارد. در واقع، تشخیص اوتیسم از طریق بررسی ظاهری کودک به طور قطعی امکانپذیر نیست. با این حال، برخی مطالعات نشان دادهاند که در مقایسه با کودکان غیر اوتیستیک، کودکان مبتلا به اوتیسم ممکن است در برخی ویژگیهای ظاهری، مانند فاصله بیشتر بین چشمها، عرض بیشتر دهان و بینی صافتر، تفاوتهای ظریفی داشته باشند.
اما این تفاوتها به هیچ وجه بارز یا قطعی نیستند و در همه کودکان مبتلا به اوتیسم مشاهده نمیشوند. در تشخیص اوتیسم، به جای اتکا به ویژگیهای ظاهری، باید بر ارزیابی رفتارها و الگوهای رشدی کودک تمرکز کرد.
کودکان مبتلا به اوتیسم ممکن است در زمینههای مختلفی مانند برقراری ارتباط اجتماعی، تعاملات حسی، رفتار و گفتار، الگوهای رفتاری تکراری و علایق محدود، چالشهایی را تجربه کنند. بنابراین، برای تشخیص اوتیسم، متخصصان کاردرمانی از ابزارها و معیارهای مختلفی از جمله مصاحبههای بالینی، پرسشنامهها و ابزارهای مشاهدهای استفاده میکنند. در نهایت، به یاد داشته باشید که هر کودک منحصر به فرد است و افراد مبتلا به اوتیسم طیف وسیعی از ویژگیها و تواناییها را از خود نشان میدهند.
درست است که کودکان مبتلا به اختلال طیف اوتیسم (ASD) مانند سایر کودکان، اگر به بیماریهای جانبی دیگری مانند اختلالات قلبی عروقی یا مغزی مبتلا نباشند، میتوانند طول عمر طبیعی داشته باشند.
امید به زندگی افراد مبتلا به اوتیسم در طول سالهای اخیر به طور قابل توجهی افزایش یافته است. در واقع، مطالعات نشان دادهاند که امید به زندگی افراد مبتلا به اوتیسم در حال حاضر به طور متوسط حدود ۷۰ سال است که این رقم به طور قابل توجهی به میانگین امید به زندگی در جمعیت عمومی نزدیک میشود.
با این حال، این نکته مهم است که به خاطر داشته باشیم که این فقط یک میانگین است و امید به زندگی افراد مبتلا به اوتیسم میتواند به طور قابل توجهی در بین افراد مختلف متفاوت باشد.
عوامل متعددی میتوانند بر امید به زندگی افراد مبتلا به اوتیسم تأثیر بگذارند، از جمله:
به طور کلی، افراد مبتلا به اوتیسم خفیفتر، امید به زندگی بیشتری نسبت به افراد مبتلا به اوتیسم شدید دارند.
وجود بیماریهای دیگر، به خصوص بیماریهای جسمی، میتواند امید به زندگی افراد مبتلا به اوتیسم را کاهش دهد.
دسترسی به مراقبتهای بهداشتی با کیفیت، از جمله مراقبتهای تخصصی اوتیسم، میتواند نقش مهمی در بهبود امید به زندگی افراد مبتلا به اوتیسم داشته باشد.
داشتن حمایت قوی از خانواده، دوستان و جامعه میتواند به طور قابل توجهی بر کیفیت زندگی افراد مبتلا به اوتیسم و در نتیجه، امید به زندگی آنها تأثیر بگذارد.
در نهایت، به یاد داشته باشید که هر فرد مبتلا به اوتیسم منحصر به فرد است و با چالشها و فرصتهای خاص خود روبرو است. با ارائه مراقبتها و حمایتهای مناسب، میتوان به افراد مبتلا به اوتیسم کمک کرد تا زندگی طولانی، سالم و پربار داشته باشند.
توجه:
بازی:
موارد مورد نیاز:
مراحل بازی:
نکاتی که باید به آنها توجه کنید:
یک کودک اوتیسمی بسیار حساس است و ممکن است در مواجهه با صداها، تماس، بو ها، یا دیدن مناظری که برای دیگران عادی است، واکنش های غیر عادی نشان دهد. حرکات بدنی تکراری و تقلیدی، مانند تاب خوردن، قدم زدن، یا دست زدن، چرخیدن دور خود، بالا و پایین پریدن، بازی با دست ها و پاها در کودکان اتیسم شایع است. نسبت به افراد واکنش های غیر معمول انجام می دهند یا به اشیاء وابستگی شدید پیدا کنند و یا به خودشان آسیب بزنند.
بعضی موقع ها ممکن است هرگز متوجه افراد، اشیاء یا فعالیت های افراد خود نشوند. بعضی از این کودکان ممکن است دچار تشنج های شدید شوند که در بعضی از موارد این تشنج ها در دوران بلوغ رخ میدهد.
البته که کودکان اوتیسمی گاهی مهارت های مختلفی دارند مانند: طراحی، ساخت موسیقی، حل کردن مسائل ریاضی، یا حفظ کردن برخی مطالب سنگین و در تست های هوش غیر کلامی دارای هوش متوسط و یا حتی بالایی هستند. به طور کل مشکلات رفتاری شایع در اختلال اوتیسم شامل پرتحرکی، کم تحرکی، پرخاشگری، کوبیدن سر به دیوار یا سطوح مختلف، گاز گرفتن خود،خراشیدن بدن، کندن موی خود، مقاوت در برابر تغییر روال عادی است.
برای تشخیص این بیماری هیچ تست پزشکی وجود ندارد. برای تشخیص باید رفتار، ارتباط و سطح رشد ذهنی کودک به دقت توسط روانپزشک یا کاردرمان بررسی شود. از آنجائی که بعضی از علائم این بیماری با بعضی از بیماری های دیگر مشترک است ممکن است متخصصین آزمایش ها و تست های پزشکی متفاوتی را برای کودک تجویز کنند تا از وجود یا عدم وجود مشکلات دیگر در کودک مطمئن شوند.
با یک بررسی کوتاه در یک جلسه ممکن نیست که بتوان به طور قطع وجود اوتیسم را در کودکی ثابت کرد. مشاهدات والدین و بررسی کامل مراحل رشد کودک توسط کادرمانگر از الزمات تشخیص اوتیسم در یک کودک می باشد.
در نگاه اول ممکن است کودک اوتیسمی به نظر عقب مانده ذهنی، دارای اختلال رفتاری، دارای مشکل شنوائی و یا دارای رفتارهای عجیب به نظر برسد. البته ممکن است تمام این علائم در یک کودک اوتیسمی وجود داشته باشند که این امر خود باعث مشکل تر شدن تشخیص می گردد.
درمان به موقع اوتیسم با روش هایی همچون کاردرمانی و پیگیری منظم کاردرمانی اوتیسم نقش بسزایی در آینده کودک مبتلا به اوتیسم و کاهش مشکلات وی دارد. همانطور که گفته شد اختلال تکلم و عدم واژه سازی صحیح از مشکلات شایع کودکان دچار این اختلال است که نیازمند گفتاردرمانی اوتیسم هستند. درمان اوتیسم تلفیقی از روش های توانبخشی شامل گفتاردرمانی و کاردرمانی است که به کاهش مشکلات فرد در بزرگسالی و بهبود شرایط وی کمک می کند.
گفتاردرمانی در قالب تمرینات کلامی برای بهبود وضعیت گفتار کودک و افزایش توانایی او در بهبود مهارت های کلامی بسیار مفید است. زمان طلایی در درمان اوتیسم تا قبل از ۵ سالگی است، چراکه هرچه اقدامات درمانی و توانبخشی از جمله کاردرمانی اوتیسم و گفتاردرمانی اوتیسم در سن پایین تر آغاز شود احتمال موفقیت و طبیعی تر شدن ذهن کودک بیشتر خواهد بود. ارزیابی وضعیت حسی – حرکتی کودک مبتلا به اوتیسم باید به وسیله متخصص کاردرمانی انجام گرفته تا میزان شدن بیماری وی مشخص و جلسات توانبخشی و کاردرمانی بر طبق آن تنظیم شود.
برای تشخیص دقیق بیماری کودک خود و دریافت خدمات کاردرمانی اوتیسم در تهران می توانید به کلینیک کاردرمانی ما واقع در جنت آباد مراجعه بفرمایید.
درمانگران ما در کلینیک با استفاده از روش های درمانی همچون بازی درمانی، روان درمانی، رفتار درمانی و گروه درمانی به توانبخشی فرزند دلبند شما کمک می کنند.
تلفن تماس جهت مشاوره و دریافت نوبت کاردرمانی : ۰۲۱۴۴۴۳۰۹۸۱ – ۰۹۳۳۵۳۶۱۵۵۸