عدم تمرکز کودکان هنگام درس خواندن یکی از نگرانی های والدین است. بیشتر کودکان کنجکاو و پرانرژی هستند، همین موضوع باعث می شود ذهن آنها عملکرد متفاوتی داشته باشد و در نتیجه نتوانند برای بعضی از کارهای مثل درس خواندن تمرکز داشته باشند. نداشتن تمرکز و به قول مادر و پدرها حواس پرتی، در زمان درس خواندن مهمترین دغدغه والدین است به خصوص در این روزها که دیگر نه کلاس درسی هست و نه مدرسه ای و بچه ها باید در خانه درس بخوانند.
مشکل تمرکز به دلایل مختلفی در کودکان اتفاق میافتد. یکی از شناخته شده ترین دلایل آن اختلال بیش فعالی و نقص توجه است. کودکان بیش فعال معمولاً در کنار مشکلات تمرکز فعالیت بسیار زیادی دارند که این فعالیتها نسبت به همسالان خودشان طبیعی به نظر نمیرسد.
البته امکان دارد که تنها کودک به اختلال نقص توجه دچار باشد که در این صورت علائم بیش فعالی حضور ندارند. توجه داشته باشید که هر کودکی که دچار مشکلات توجه می شود بیش فعال نیست. حتی ممکن است لزوماً مشکل اصلی در توجه و تمرکز او نباشد. برای مثال اضطراب و استرس یکی از حالتهای روانی بسیار مهمی هستند که منجر به ایجاد اختلالاتی در تمرکز میشوند. این مسئله به خصوص در کودکان دبستانی بسیار دیده میشود. دانش آموزانی که تحت فشار زیاد والدین هستند و یا به دلایل مختلفی در مدرسه اضطراب دارند، نمیتوانند عملکرد ذهنی طبیعی خود را حفظ کنند و در اکثر موارد مشکلات حافظه و دشواریهایی را در توجه تجربه میکنند.
کارشناسان معتقدند تمرکز داشتن به معنی توانایی افراد برای انجام کاری خاص در زمانی مشخص است. نداشتن این توانایی قطعا دلایل مختلفی دارد. نتایج تحقیقات در زمینه آموزش هم نشان داده تمرکز داشتن یک عامل مهم و اصلی در تحصیل حساب می شود. خستگی و کم خوابی، نداشتن انگیزه و علاقه، سلامت فیزیکی، تغذیه نامناسب، شرایط محیطی، مشکل با معلم، بی توجهی به کودک از مهمترین عواملی است که می توانند در تمرکز نداشتن کودکان نقش داشته باشند.
یک زمان مشخص برای انجام تکلیف مدرسه در نظر بگیرید. از فرزندتان بخواهید تا پایان انجام تکالیفش نمی تواند، فیلم و کارتون ببیند یا بازی کند. تلفن همراه و بازیهای رایانه ای را هم از جلوی چشمش دور کنید.
بازی کردن فقط وقت کودکان را نمی گیرد ، بلکه در افزایش تمرکز آنها نقش مهمی دارد.
بچه ها در زمان بازی مطالب زیادی یاد میگیرند، بنابراین بهتر است اجازه بدهید در طول روز برای خودشان بازی کنند.
البته تلفن هوشمند، تبلت و رایانه را از آنها دور نگاه دارید و از آنها بخواهید با اسباببازیهای معمولی بازی کنند.
محققان معتقدند لپ تاپ، تبلت و تلفنهای هوشمند میتوانند مدتزمان تمرکز کودکان را کاهش دهند.
بازیهایی که به فکرکردن، برنامه ریزی و استفاده از حافظه نیاز دارند به افزایش تمرکز کودک کمک می کنند.
مثل جدول کلمات، جورچین و بازی با کارت.
همچنین کودک در زمان انجام بازی فکری باید دقایق زیادی روی زمین بنشیند، همین به نشستن و تمرکز کردن روی درسهایش کمک می کند.
بازیهای فکری منجر به تقویت چرخههای تفکر در ذهن میشوند. در نتیجه به مرور عملکرد ذهن بهبود مییابد.
بعضی از بچه ها دوست دارند در کنار بقیه اعضای خانواده تکالیفشان را انجام بدهند بعضی ها هم دوست دارند در یک اتاق ساکت درس بخوانند. رفتارهای فرزندتان را بشناسید و بر اساس آنها محیط مناسب را برای او فراهم کنید.
خوردن غذای سالم نقش مهمی در تمرکز کودک دارد.
خوردن غذاهای آماده یا شیرین باعث میشود کودک بیحال شود، ولی غذاهای پروتئینی مانند بادام، تخممرغ و گوشت بدونچربی هوشیاری و تمرکز را بالا میبرد.
نوشیدنی های شیرین،شکر زیادی وارد بدن آنها میکند که باعث افت انرژی آنها میشود. اما مصرف میوه و سبزیجات با آنتیاکسیدان هایی که دارند قدرت ذهن را افزایش میدهند.
بچه ها هم به استراحت و حتی چرت زدن نیاز دارند. یادتان باشد بلافاصله بعد از مدرسه بچه ها علاقه ای برای انجام تکالیف ندارند. یهتر است کمی استراحت کنند، غذایی بخورند و بعد شروع کنند.
سیستم جایزهدادن همیشه راهکار مناسبی است. بچه ها عاشق تشویق شدن و جایزه گرفتن هستند. جایزه حتما نباید خوردنی یا اسباب بازی باشد.
گاهی بازی کردن و استراحت کردن وسط درس و تکلیف می تواند بهترین جایزه برای او باشد.
بیشتر بچه ها پرانرژی و بازیگوش هستند، پس، وقتی زمان آنها برای انجام کاری به پایان رسید، به آنها زمان بدهید تا انرژی خود را تخلیه کنند.
بهتر است در این زمان کار متفاوتی انجام دهند. ترکیبکردن یک فعالیت ذهنی و یک فعالیت فیزیکی خیلی مؤثر است.
مثلا وسط درس خواندن دلش میخواهد کمی بدود. به او اجازه بدهید چون دوباره با تمرکز بیشتر می تواند درس بخواند و تکالیفش را انجام بدهد.
بهتر است زمان مناسب را برای فرزندتان پیدا کنید. کارشناسان معتقدند برخی کودکان صبحها تمرکز بهتری دارند، برخی دیگر در بعدازظهر.
بعضی از آنها قدرت تمرکز بر چند کار متفاوت را دارند مثلا میتوانند در یک زمان هم درس بخوانند و هم به موسیقی گوش بدهند اما بعضی ازآنها تا محیط آرام نباشد نمی توانند درس بخوانند.
پس فرزندتان را بشناسید و براساس توانایی که دارد محیط را برای او فراهم کنید.
حواستان باشد کودکان در سنین حساسی هستند و مصرف داروهای اشتباهی میتواند با عوارض خطرناکی بر ذهن و روند رشدی آنها همراه باشد. دارویی مثل ریتالین اگر خودسرانه و بدون مشورت با پزشک متخصص مصرف شود، اثرات بسیار مخربی به همراه دارد.
یعنی با وجودی که هوش طبیعی دارند، آموزشهای درسی را به خوبی درک نمیکنند و نمیتوانند روی تکالیف تمرکز کنند و در نتیجه عملکرد مناسبی در مدرسه ندارند. این کودکان نمیتوانند به راحتی مطلبی را بخوانند، در مشق نوشتن، دیکته و هجی کردن مشکل دارند و دیکتههای آنها پر غلط و قابل تصحیح نیست و… بهتر است قبل از انگ زدن به کودک با روانپزشک کودک و نوجوان مشورت کنید. چون روانپزشک در درمان جامع تر و سریع تر کودک نقش مهمی دارد.
کلام آخر در مورد توجه و تمرکز کودکان
با این تمرینات ساده میتوانید تمرکز و توجه کودکتان را تقویت کنید. اما اینها کافی نیست با وجود این و در کنار تمرینات گفته شده لازم است تا برای موفقیت بیشتر به متخصص کاردرمانی و روانشناس نیز مراجعه کنید.
در همین زمینه کلینیک توانبخشی حسن پور با داشتن مشاوران متخصص کاردرمانی و روانشناسی آماده ارائه راهکارهای مؤثر و مشاوره درمانی به شما والدین محترم میباشد.
همچنین کلینیک توانبخشی حسن پور با سابقه چندین ساله و کادر مجرب در ارائه خدمات درمانی به شما به صورت تلفنی، حضوری و آنلاین مشاوره ارائه می دهد.
درمانگران ما در کلینیک کاردرمانی حسن پور با استفاده از روش های درمانی همچون توانبخشی شناختی، بازی درمانی، روان درمانی، رفتار درمانی و گروه درمانی به توانبخشی فرزند دلبند شما کمک می کنند.
برای دریافت مشاوره و نوبت ویزیت در زمینه راه های افزایش حافظه و تمرکز در کودکان می توانید با مشاوران کلینیک توانبخشی حسن پور طریق شماره ۴۴۴۳۰۹۸۱ و یا ۰۹۳۳۵۳۶۱۵۵۸ تماس بگیرید.